BAĞLANTISIZLAR HAREKETİ HAKKINDA BİLGİ

● 1960’lardan itibaren milletlerarası alanda yeni bir faktör olarak ortaya çıkan önemli olaylardan biri de Doğu ve Batı Bloklarının dışında Bağlantısızlık(Non-Alignment)adı ile yeni bir devletler gruplaşmasının ortaya çıkmasıdır.

● Bağlantısızlık hareketinin başlangıç noktası 1955 Nisan’ında Endonezya’nın Bandung şehrinde toplanan Asya-Afrika Konferansı’dır.

● Konferans’ın amacı;yeni bağımsız olan Afrika ve Asya ülkelerinin,ABD ve SSCB gibi iki büyük nükleer güç karşısında varlıklarını korumak için bir birlik ve dayanışma sağlamaktı.Fakat Konferansa katılan 29 devlet o kadar ‘’heterojen’’ yani siyasi sistem ve dış politikaları itibariyle birbirlerinden farklı idi ki,Türkiye NATO üyesi iken,Çin Halk Cumhuriyeti de SSCB’nin temsilcisi durumunda idi.

● Bağlantısızlık; hiçbir bloka veya askeri ittifaka bağlı olmama hareketidir. Bu hareketin ilk teşkilatlanması 1961 Yılı’nda Yugoslavya lideri Tito ile Mısır Devlet Başkanı Nasır’ın girişimleri ile olmuştur. Bu iki liderin teşebbüsleri ile, Eylül 1961’de Belgrad’da 25 tarafsız ülkenin katılması ile bir konferans toplandı. Bu konferanstan 25 maddelik bir deklarasyon ile Amerika ve Rusya’ya bir barış çağrısı çıktı.

● Bu Deklarasyonda;
- Her türlü sömürgeciliğe karşı olunduğu
- Güney Afrika Cumhuriyeti’ndeki ırkçı ayırım mahkum ediliyor
- Filistin-Arap halkının tüm hakları tanınıyor
- Yabancı üslerin kaldırılması
- Silahsızlanma ve nükleer silahların yasaklanması
- Çin’in BM Teşkilatı’na kabulü isteniyordu.

Bu hareketin ortaya çıkmasında:

● Bağımsızlığını yeni kazanan devletlerin zayıflığı ve güçsüz olması, dünya dengesinde rol oynayan ve nükleer güce sahip olan iki süper güce karşı koymalarının mümkün olmamasıdır.

● Diğer taraftan bu güçlerden birine bağlanmayı da birine boyun eğmek olarak gördüler. Bir diğer sebep de iki süper gücün birinin ekonomik sistemi kapitalizm, diğerinin ise hem ekonomik hem de siyasi felsefesi komünizmdi. Her iki blok da birbirine zıt iki ayrı yaşama sisteminin temsilcileri idi. Bundan dolayı bu yeni devletlere bu sistemlerden birini seçmek mantıklı gelmediği için, yeni bir yol seçtiler.

● Bağlantısızlar, blokların nükleer gücüne karşı silahsızlanma politikasına başvurmuşlardır. Bağlantısızların silahsızlanmada kullandıkları ortam Birleşmiş Milletler olmuştur.

● Buradan çıkarttıkları bazı kararlarla, büyük devletlerin politikalarına istikamet vermeye ve de bloklar arasında denge kurmaya çalışmışlardır.Ancak BM’de büyük devletlerin veto silahı,diğer taraftan bu grubun kendi içerisindeki politika farklılıkları,Bağlantısızların BM’deki etkisini azaltmıştır.

● Bağlantısızlar Grubu içerisinde, bilhassa Afrika’daki ülkelerin peş peşe askeri darbelerle uğraşmaları da etkilerini azaltmıştır. Bağlantısızlar için demokrasinin Batı anlamındaki örneğini Hindistan vermiştir.

● Bağlantısızlar;1962 Belgrad Konferansı’ndan sonra, 8 Eylül 1970’de Zambia Konferansı’nda toplandılar. Daha sonra çeşitli tarih ve yerlerde toplandılar.1986’da Harare’de toplandı.

● Sovyet Bloğunun dağılmasıyla Bağlantısızlık Hareketi de önemini kaybetmiştir.

 

Lütfen beğendiğiniz ve işinize yarayan yazılar hakkında yorumlarınızı ve teşekkürlerinizi eksik etmeyiniz…