Eğretileme (İstiare) konu anlatımı

Eğretileme (İstiare) konu anlatımı

İstiare : Arapça bir sözcük olup “bir şeyi iğreti, ödünç alma” anlamındadır. Ya benzeyenle ya da benzetilenle yapılan benzetmedir.

Örnek :

Aslan gibi güçlü bir adamdı.                    (benzetme)

Soruyu doğru yanıtlayınca “Aslan be!” dedi. (eğretileme)

Eğretileme üç çeşittir.

Açık Eğretileme: Yalnızca kendisine benzetilenin kullanılmasıyla yapılan eğretilemedir.

Örnek :

Havada bir dost eli okşuyor tenimizi. Benzeyen:Rüzgar(yok) Benzetilen:Bir dost eli

Kurban olam kurban olam

Beşikte yatan kuzuya                 Benzeyen  : Bebek, çocuk (yok)  Benzetilen : Kuzu

Kapalı Eğretileme: Yalnızca benzeyen ile yapılan, benzetilenin de bir özelliğinin belirtildiği (genel olarak benzetme yönü) eğretilemedir.

Örnek :

Oğlu büyüyünce yuvadan uçup gitti.

Benzeyen  : Oğul    Benzetilen :  Kuş  (yok)    Benzetme yönü : Uçup gitmek

Ay zeytin ağaçlarının arasından yere damlıyordu.

Benzeyen  : ay     Benzetilen : su (yok)     Benzetme yönü : yere damlaması

Yaygın (Temsili) Eğretileme: Benzetmenin temel öğeleriyle birlikte, birden çok benzetme yönünün bulunduğu eğretilemedir. Yaygın eğretilemede bir “gizleme” vardır. Açıkça söylenmeyen ya da söylenmek istenmeyen sözler, benzetme yoluyla ve sözlük anlamına gizlenerek söylenir, şairler bunu çoğu kez güzel ve etkili bir anlatım için kullanırlar.

Örnek :

Artık demir almak günü gelmişse zamandan

Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan

Eğretileme Yolları

İnsana özgü kavramların, doğaya (dış dünyadaki varlıklara) aktarılmasıyla;

Örnek :

İnsan derinden derine          ırmaklar ağlar.                    Kapalı Eğretileme

Benzetilen                                            Benzeyen

Doğaya özgü kavramların insana aktarılmasıyla;

Örnek :

Askerin ölümü Bir hilal uğruna ya Rab ne   güneşler batıyor. Açık Eğretileme

Benzeyen                                                                 Benzetilen

Doğadaki bir varlığa ait özelliğin, bir başka varlığa aktarılmasıyla;

Örnek :

Bulut yüce dağ başında bir top  pamuk var.         Kapalı Eğretileme

Benzeyen                                                            Benzetilen

Bir duyuya ait bir kavramın bir başka duyuya aktarılmasıyla;

Örnek :

Sıcak bakışlarıyla ısıtırdı içimizi.                      Kapalı Eğretileme

Lütfen beğendiğiniz ve işinize yarayan yazılar hakkında yorumlarınızı eksik etmeyiniz..